خورشید (نام‌های ادبی یا قدیمی: خور، هور، مهر، روز) یکی از ستارگان کهکشان راه شیری و تنها ستاره? سامانه? خورشیدی است که در مرکز آن جای دارد. می‌توان گفت خورشید یک کُره? کامل است که از پلاسمای داغ ساخته شده‌است و در میانه? آن میدان مغناطیسی برقرار است.[9][10] این ستاره که قطری نزدیک به 1?392?000 کیلومتر دارد سرچشمه? اصلی نور، گرما و زندگی بر روی زمین است. قطر خورشید نزدیک به 109 برابر قطر زمین و جرم آن 330 هزار برابر جرم زمین برابر با 2‎×1030 کیلوگرم است به این ترتیب 99?86? جرم کل سامانه? خورشیدی از آن خورشید است.[11]

انفجار نهایی یک ستاره? سنگین را ابرنواختر می‌نامند ولی خورشید ما هیچ‌گاه انفجاری این‌چنین را تجربه نخواهد کرد چرا که کمترین جرم مورد نیاز برای رخداد یک ابرنواختر، هشت برابر جرم خورشید ما است.[12] از نظر شیمیایی سه-چهارم جرم خورشید را هیدروژن و باقی مانده? آن را بیشتر هلیم می‌سازد. پس از هیدروژن و هلیم، عنصرهای سنگین از سازندگان دیگر خورشید اند که عبارتند از: اکسیژن، کربن، نئون و آهن و... این عنصرها، سازنده? 1?69? از جرم خورشید اند که خود این مقدار 5?628 برابر جرم زمین است.[13]

خورشید در رده‌بندی ستارگان بر پایه? رده بندی طیفی، در دسته? G27 جای دارد و به صورت غیر رسمی با نام کوتوله? زرد از آن یاد می‌شود چون پرتوهای پیدای آن در طیف زرد-سبز شدیدتر است. هر چند که رنگ آن از سطح زمین، سفید باید دیده شود ولی چون پراکندگی نور آبی در جو وجود دارد، به رنگ زرد دیده می‌شود (پراکندگی رایلی).[14][15] همچنین در برچسب رده‌بندی طیفی، G2، گفته شده که دمای سطح خورشید نزدیک به 5778 کلوین (5505 سانتیگراد) است و در V گفته شده‌است که خورشید مانند بیشتر ستارگان، یک ستاره? رشته? اصلی است و درنتیجه انرژی خود را از راه همجوشی هسته‌ای هسته ی هیدروژن به هلیم فراهم می‌کند و در هر ثانیه، در هسته? خود، 620 میلیون تُن هیدروژن را دچار همجوشی می‌کند. در دوره‌ای کیهان شناسان می‌گفتند که خورشید نسبت به دیگر ستارگان، ستاره‌ای کوچک و ناچیز است ولی امروزه بر این باور اند که خورشید از 85? ستارگان کهکشان راه شیری درخشان تر است. چون بیشتر آن‌ها کوتوله‌های سرخ اند.[16][17] بزرگی قدر مطلق خورشید 4?83+ است البته چون خورشید نزدیک ترین ستاره به زمین است، برای آن، خورشید درخشان ترین جرم در آسمان دانسته می‌شود و قدر ظاهری آن 26?74- است.[18][19] تاج خورشیدی پیوسته در حال پراکندن بادهای خورشیدی در فضا است. این بادها، جریان‌هایی از ذره‌های باردار اند که تا فاصله‌ای نزدیک به 100 واحد نجومی توان دارند. حباب‌های ساخته شده در محیط میان‌ستاره‌ای که در اثر بادهای خورشیدی ساخته شده‌اند، بزرگترین سازه? پیوسته? پدید آمده در منظومه? خورشیدی اند.[20][21]

قانون انبساط و انقباض بیان می کند که : افزایش دما باعث افزایش حجم مواد و کاهش دما سبب کاهش حجم آن ها می شود. بنابراین وقتی حجم ماده ای در اثر گرم شدن افزایش یابد می گوئیم منبسط شده است. و وقتی حجم آن در اثر سرد شدن کاهش یابد، می گوئیم منقبض شده است.

چگونگی درجه بندی کردن دما سنج: مخزن دما سنج را در ظرف یخ در حال ذوب شدن می گذارند. در این حالت سطح مایع دماسنج در هر نقطه ای که قراربگیرد به عنوان صفر در نظر می گیرند و سپس مخزن دماسنج را در بخار آب جوش و فشار هوای کنار دریا قرار می دهند.
در این حالت سطح مایع درون لوله ی دماسنج در هر نقطه ای که قرار بگیرد آن نقطه را به عنوان 100 در نظر می گیرند. سپس فاصله ی بین صفر تا 100 را به 100 قسمت مساوی تقسیم می کنند و بر هر قسمت را یک درجه می نامند. این نوع درجه بندی را مقیاس سلسیوس می گویند.
سلیسیوس نام مخترع این نوع درجه بندی دما سنج است. نام دیگر این نوع درجه بندی سانتی گراد است. سانتی گراد به معنای صد بخشی است.
قانون انبساط و انقباض یک قانون علمی است. بعضی از قانون های علمی استثنا هم دارند. به جز آب مواد دیگری هم وجود دارند که بر خلاف قانون انبساط و انقباض رفتار می کنند
اما نقش و اهمیت این مواد در زندگی و طبیعت به اندازه آب نیست.

انبساط مواد گوناگون : در اطراف ما مواد گوناگونی وجود دارند. این مواد دارای ویژگی ها و حالت های متفاوتی هستند. حالت ها و ویژگی های هر ماده به ساختار مولکولی و اتمی آن ماده مربوط می شود.

راز مثلث برمودا
در اقیانوس اطلس، منطقه شگفت انگیزی وجود دارد که تاکنون، تعداد زیادی از هواپیماها و کشتی ها، بی آنکه نشانه ای از خود برجای گذارند، به طرز اسرارآمیزی در آنجا ناپدید شده اند.
این منطقه مرگبار که اصطلاحا «مثلث برمودا» یا «مثلث شیطان» نامیده می شود، از شمال به جزیره «برمودا» از باختر به « فلوریدا» و از سوی خاور به نقطه ای از اقیانوس اطلس محدود میشود. حوادث شگفت انگیزی که در این نقطه از عالم اتفاق افتاده، دانشمندان را بر آن داشته است تا در « مثلث برمودا» به مطالعه و کاوش بپردازند و در رابطه با این حوادث، نظریات گوناگون ارائه دهند، ولی این کوشش ها، تا کنون کمکی به حل معما نکرده است.                                                                                                                               موقعیت مثلث برمودا
مثلث برمودا واقعا یک مثلث نیست، بلکه شباهت بیشتری به یک بیضی (و شاید هم دایره‌ای بزرگ) دارد که در روی بخشی از اقیانوس اطلس در سواحل جنوب شرقی آمریکا واقع است. راس آن نزدیک برمودا و قسمت انحنای آن از سمت پایین فلوریدا گسترش یافته و از پورتوریکو گذشته ، به طرف جنوب و شرق منحرف شده و از میان دریای سارگاسو عبور کرده و دوباره به طرف برمودا برگشته است. طول جغرافیایی در قسمت غرب مثلث برمودا 80 درجه است، بر روی خطی که شمال حقیقی و شمال مغناطیسی بر یکدیگر منطبق می‌گردند. در این نقطه هیچ انحرافی در قطب نما محاسبه نمی‌شود.
وینسنت گادیس که مثلث برمودا را نامگذاری کرده، آن را به صورت زیر توصیف می‌کند: « یک خط از فلوریدا تا برمودا ، دیگری از برمودا تا پورتویکو می‌گذرد و سومین خط از میان باهاما به فلوریدا بر می‌گردد. »                                                                                                  مشاهدات و گزارشات
در بیشتر اتفاقات مثلث برمودا ، اکثر هواپیماها در حالی ناپدید شده‌اند که تماس رادیویی خود را با ایستگاههای مبدا و مقصدشان تا آخرین لحظه حفظ کرده‌اند و یا برخی دیگر در لحظات آخر پیامهای غیر عادی مخابره کرده‌اند که حاکی از عدم کنترل آنان بر روی دستگاه و ابزارها بوده است و یا چرخش عقربه‌های قطب نما به دور خود و تغییر رنگ آسمان اطراف به زردی و مه آلودی ، آن هم در روز صاف و آفتابی و یا تغییراتی غیر عادی در آبها که تا لحظاتی قبل آرام بوده‌اند، بدون بیان هیچ دلیل روشنی از چگونگی این وقایع.
این پیامها رفته رفته ضعیف‌تر و غیرقابل تشخیص‌تر شده و یا سریعا قطع شده‌اند. دقیقا مثل اینکه چیزی ارتباط رادیویی را قطع کرده باشد و یا چنانچه اظهار عقیده شده، در حال دور شدن و عقب رفتن از فضا و زمان بوده و دورتر و دورتر شده‌اند. در برخی موارد گزارشها حاکی از آن بود که نوری ناشناخته و غیر قابل تشریح روئیت شده است. همچنین توده سیاه و تاریکی در سطح دریا که پس از مدتی ناپدید شده ، در جریان اتفاقات مزبور گزارش شده است.
در مواردی هم گزارش شده که نقطه تاریک بزرگی در میان ستارگان در آسمان دیده شده که نوری متحرک از طرف زمین به آن قسمت وارد شده و سپس هر دو ناپدید شده‌اند. در تمام مدت دیده شدن تاریکی ، دستگاهها و سایر ابزارهای قایق‌های ناظر از کار افتاده بودند که پس از رفع تاریکی آسمان ، دوباره شروع بکار کرده‌اند.
در یک مورد هم پیامی عجیب از یک کشتی باری ژاپنی بدین مضمون دریافت گردید. "خطری همانند یک خنجر هم اکنون ... به سرعت می‌آید ... ما نمی‌توانیم فرار کنیم ..." در هر حال بدون اینکه مشخص شود خنجر چه بود،                                                             

کاتالیزور (به انگلیسی: Catalysis) یا آسان‌گر [1] ماده‌ای را می‌گویند که اگر به مخلوط واکنشی افزوده شود، سرعت رسیدن ماده به حالت تعادل در سیستم را، بدون آنکه خود دستخوش تغییر شیمیایی پایدار شود تغییر می‌دهد و معمولاْ آن‌را افزایش می‌دهد[2]. کاتالیزورها ممکن است همگن یا ناهمگن باشند ولی معیارهای زیر در تمامی آنها صدق می‌کند:

گرچه کاتالیزور بر سرعت واکنش اثر می‌گذارد، اما نمی‌تواند موقعیت تعادل را در یک واکنش برگشت‌پذیر تغییر دهد.
به طور نظری، کاتالیزور را می‌توان بدون آنکه دستخوش تغییر شیمیایی شود در پایان واکنش بدست آورد، هرچند ممکن است از لحاظ فیزیکی تغییر کرده‌باشد.

به عنوان مثال:از گرد فلز نیکل به عنوان یک کاتالیزور برای تبدیل روغن مایع به روغن جامد استفاده می شود.

نمی توان تاریخ دقیقی برای پیدایش هنرهای رزمی ذکر کرد. اما می توان تصور کرد که اگر هنرهای رزمی را مجموعه مهارت هایی جهت افزایش توانایی های بشر برای دفاع از خود درنظر بگیریم قدمت آن با قدمت تاریخ برابری می کند. با این حال پیدایش این هنرها به آن شکلی که ما امروز می شناسیم را به چندهزار سال قبل و معبد شائولین واقع در چین منتسب می کنند. هنرهای رزمی ارتباط عمیقی با تفکرات، مذهب و فرهنگ شرق داشته و در کنار افزایش مهارت های جسمی به رشد روحی و معنوی هنرجویان نیز می پردازد. البته امروزه ما بیشتر با ورزش های رزمی روبرو هستیم که در حقیقت شکل ساده شده ای از هنرهای رزمی هستند و در اکثر آنها خصوصا در رشته های رقابتی آنچنان اثری از آن بخش معنوی به چشم نمی خورد. هم هنرهای رزمی و هم ورزش های رزمی به علت فواید بیشمار خصوصا تاثیر بر سلامت جسمانی، افزایش اعتماد به نفس و خودباوری و... از محبوبیت زیادی در دنیا برخوردارند. هنرهای رزمی را معمولا به دو دسته هنرهای رزمی سخت یا بیرونی، و هنرهای رزمی نرم یا درونی تقسیم می کنند                                                                                     هنرهای رزمی سخت یا بیرونی 

در این دسته از هنرهای رزمی بیشتر به جنبه بیرونی و فیزیکی هنرجو توجه شده و به روی افزایش قدرت جسمی تاکید می شود.

از جمله این رشته ها می توان به جوجیتسو، موی تای، کیک بوکسینگ، نینجوتسو، کاراته, کیوکوشین و ... اشاره کرد.                             هنرهای رزمی نرم یا درونی 

در این دسته از هنرهای رزمی بیشتر به پرورش و در اختیار گرفتن نیروهای درونی که به نیروی چی معروف است و گفته می شود از نقطه‌ای به نام تان تین سر چشمه گرفته و در تمام بدن پخش می‌شود تاکید می شود. برخی از هنرهای رزمی چینی مثل تای چی از این دسته از هنرهای رزمی هستند. البته باید توجه داشت که در اکثر هنرهای رزمی هم به جنبه بیرونی و هم به جنبه درونی توجه می شود اما تاکید سبک های مختلف بر یکی از این دو باعث بوجود آمدن این تقسیم بندی شده است.                                             هنرهای رزمی ترکیبی 

این روزها از هنرهای رزمی ترکیبی یا MMA هم بسیار می شنویم. MMA مخفف عبارت "Mixed Martial Arts" است که در فارسی به «هنرهای رزمی ترکیبی» ترجمه و به همین عنوان رایج شده است. درواقع تفکر ترکیب هنرهای رزمی و تکنیک های مختلف آنها با هم، سابقه ی دیرینه ای دارد. اکثر اساتید کهن هنرهای رزمی به خوبی به مزایای مطالعه هنرهای رزمی گوناگون و کامل تر کردن تکنیک های سبک خودشان از این طریق آگاه بودند. در عصر حاضر هم می توان گفت این تفکر(ترکیب رشته های مختلف رزمی) بین سالهای 1960 تا 1970 توسط بروس لی گسترش پیدا کرد. همانطور که اشاره شد، این تفکر ایده ی جدیدی نیست و اگرچه حاصل آن از لحاظ معنی و مفهوم همان MMA است، اما تا به حال کمتر از این عنوان برای آن استفاده شده است. درمقابل، چیزی که امروزه به آن می گوییم MMA ، مجموعه مسابقاتی است که در آنها از تکنیک های مختلف هنرهای رزمی استفاده می کنند. درواقع تعریف دیگری که می توان برای MMA ارائه کرد، ترکیب کردن قوانین مسابقات(که البته خود به خود مخلوط کردن تکنیک ها را هم شامل می شود) متفاوت رزمی با هم است. برای مثال در مسابقات« تکواندو» گلاویز شدن با حریف ممنوع است، برعکس در «جودو» مشت و لگد زدن مجاز نمی باشد، حالا اگر محدودیت های قوانین این دو رشته را بگذاریم کنار و تکنیک هایشان را با هم ترکیب کنیم، حاصل کار می شود مسابقاتی که در آن هم مشت و لگد و هم تکنیک های گلاویزی و خاک مجاز است؛ چیزی تقریبا شبیه به همان مسابقاتی که به آن می گویند MMA ! خلاصه اینکه امروزه وقتی گفته می شود MMA، مقصود عموما مسابقاتی که با حداقل محدودیت ها برگزار و تقریبا استفاده از بیشتر تکنیک ها در آن آزاد است. این مسابقات عموما بر روی یک سکوی هشت ضلعی که دور آن با توری های فلزی پوشیده شده است برگزار می شوند. باید به این نکته هم توجه کرد که MMA اگرچه از لحاظ تکنیکی پیوند ناگسستنی با هنرهای رزمی دارد اما با فلسفه هنرهای رزمی فاصله زیادی دارد و خیلی از اساتید هنرهای رزمی با توجه به خشونت موجود در این مسابقات، آن را تایید نمی کنند. مسابقات MMA چند سالی است با توجه به رسانه ای شدن طرفدران زیادی پیدا کرده است. از بزرگترین برگزارکنندگان این مسابقات می توان به تشکیلات UFC اشاره کرد که مرکز آن در ایالات متحده آمریکاست. این مسابقات در امریکا، برزیل و ژاپن بیش از دیگر کشورها گسترش پیدا کرده و طرفدار دارد.

امروزه‌ تقریبایک‌ قرن‌ از آن‌ که‌ گــرگــور مندل‌ رموز دورگــه‌سازی‌ (پرورش‌ متقاطع‌) را تشریح‌کرد، می‌گــذرد، و ژنتیسین‌های‌ عصر حاضر هنوز از یافته‌های‌ او برای‌ اصلاحات‌ ژنتیکی‌ درگــیاهان‌ و حیوانات‌ استفاده‌ می‌نمایند. اگــرچه‌ فن‌آوری‌های‌ جدید آنها را در پیش‌بینی‌ بهترنتیجه‌ آمیزش‌ گــونه‌ها جهت‌ تکامل‌ صفات‌ و پرورش‌ کارآمدتر و سریع‌تر یاری‌ می‌دهد.
از آن‌ زمان‌ تا کنون‌ که‌ (کشف‌ژنتیک‌های‌ گــرگــور مندل‌ در سال‌ 1905رخ‌ داد)، مردم‌ به‌ استفاده‌ از این‌ اصول‌برای‌ صفات‌ در سایر گــونه‌ها اقدام‌ کردنددر حالی‌ که‌ مندل‌ فقط براساس‌ آزمایش‌با گــیاهان‌ گــزارش‌ می‌کرد و چگــونگــی‌تصادفی‌ بودن‌ ویژگــی‌های‌ کیفی‌ را برای‌دیگــران‌ ثابت‌ کرده‌ بود.
حتی‌ در رابطه‌ با برجسته‌ترین‌ صفتی‌که‌ به‌ عنوان‌ مثال‌ مندلیسم‌ استفاده‌می‌شد (کوتاه‌ و بلند بودن‌ دانه‌های‌ نخودفرنگــی‌)، احتمالا اختلاف‌های‌ تشریح‌نشده‌ای‌ وجود داشت‌ که‌ به‌ صورت‌مناسب‌ طبقه‌بندی‌ نشده‌ بود. در واقع‌،در مطالعه‌ گــذشته‌نگــر، مندل‌ در انتخاب‌آنچه‌ که‌ به‌طور معمول‌ به‌ عنوان‌ یک‌صفت‌ کیفی‌ مورد توجه‌ قرار داده‌ بودبی‌نهایت‌ خوش‌ شانس‌ بود واختصاصاتی‌ را یافت‌ که‌ می‌توانست‌ دردو گــروه‌ طبقه‌بندی‌ نماید. در حالی‌ که‌کسانی‌ که‌ آثار او را دنبال‌ می‌کردند، به‌همان‌ صورت‌ موفق‌ نبودند.
طیور را معمولا با توجه‌ به‌ نوع‌ تاج‌،رنگــ‌ پوست‌ و بعضی‌ خصوصیات‌ دیگــرمی‌توان‌ طبقه‌بندی‌ کرد، اما هنگــامی‌ که‌صفات‌ تجارتی‌ نظیر وزن‌ بدن‌، میزان‌رشد، تولید تخم‌مرغ‌ و راندمان‌ تغذیه‌مورد توجه‌ قرار می‌گــیرند، این‌طبقه‌بندی‌ها غیر معمولی‌اند. بر اساس‌اسناد علمی‌ در دو یا سه‌ دهه‌ اول‌ قرن‌بیستم‌، تعدادی‌ از ژنتیسین‌ها به‌ تشریح‌تغییرات‌ در تولید تخم‌مرغ‌ ، نحوه‌تخمگــذاری‌ و اجزاء دیگــری‌ از محصول‌تخم‌مرغ‌ بر اساس‌ اصول‌ الگــوهای‌مندلی‌ شکست‌ می‌خورد، که‌ به‌ دلیل‌وجود چندین‌ لایه‌ از ژن‌های‌ کنترل‌ کننده‌رنگــ‌ بال‌ و پر است‌. حضور یک‌ ژن‌غالب‌ در یک‌ لوکوس‌ ممکن‌ است‌ اثرات‌ژن‌ها در سایر لوکوس‌ها را بپوشاند. ازطرفی‌، نوع‌ تاج‌ تا حدود زیادی‌ باالگــوهای‌ مندلی‌ تناسب‌ داشته‌ و درحقیقت‌ اولین‌ صفت‌ در طیور بود که‌برای‌ انجام‌ این‌ قبیل‌ اعمال‌ شناسایی‌شده‌ بود.
علاوه‌ بر این‌، تعدادی‌ ژن‌های‌ نهفته‌مرگــ‌آور در جوجه‌ها و سایر گــونه‌های‌پرندگــان‌ کشف‌ شده‌ بود که‌ با الگــوی‌مندلی‌ تطابق‌ داشتند. چنانچه‌تخم‌مرغ‌های‌ هچ‌ نشده‌ جهت‌ وجودجنین‌ واجد صفات‌ مرگــ‌آور شناسایی‌شود، این‌ موضوع‌ غالبانشان‌ دهنده‌ این‌است‌ که‌ هر دو والد برای‌ یک‌ ژن‌ مرگــ‌بار هتروزیگــوس‌ هستند. 25 درصد ازجنین‌ها در تخم‌مرغ‌های‌ بدست‌ آمده‌ ازاین‌ قبیل‌ جفت‌ شامل‌ نوع‌ مرگــبار جنین‌بوده‌، دو سوم‌ از جوجه‌های‌ متولد شده‌شبیه‌ والدینشان‌ هتروزیگــوس‌ خواهدبود و یک‌ سوم‌ باقیمانده‌ عاری‌ از هرگــونه‌ نقصی‌ بودند.

پلانکتون‌ها (در زبان انگلیسی: Plankton) هر توده‌ای از جانداران (جانوران، گیاهان، آغازیان یا باکتری) که در لجه ی (قسمت بالای) دریا‌ها و اقیانوسها یا آب شیرین زندگی کنند گفته می شود. بنابراین پلانکتونها دسته‌ای از جانداران هستند که بر اساس ویژگی زیست بومی شان طبقه بندی شده اند نه ویژگی فیلوژنتیکی و یا تاکسونومی شان .

فیتوپلانکتون‌ها (Phytoplankton) دسته‌ای از پلانکتون‌ها هستند که قادر به خودپروردگی میباشند. انواع دیگر شامل زوپلانکتون‌ها (پلانکتونهای جانور مانند) و باکتریوپلانکتون‌ها می شوند .

موجوداتی ریز و بسیار حیاتی برای زندگی مرجانها و ماهیان هستند که لایه‌های آبی را در سطح اقیانوسها و دریاها حفط می‌کنند ولی برخی از آنها سمی شناخته می شوند مانند کشند سرخ.

کریل نامی است که به راسته Euphausiacea از سخت‌پوستان اطلاق می‌شود که ظاهری همچون میگو دارند. این بی‌مهرگان در آب‌های همه اقیانوس‌های جهان یافت می‌شوند. نام «کریل» از واژه‌ی نروژی krill به معنای «بچه کوچک ماهی» می‌آید.[1]

کریل بخش مهمی از زنجیره غذایی را تشکیل می‌دهد و در نزدیکی پایین هرم غذایی قرار دارد چرا که از فیتوپلانکتون‌ها تغذیه می‌کند و آن‌ها را به منبعی غذایی مناسب حال بسیاری از جانوران بزرگتر، که کریل منبع اصلی تغذیه‌شان به شمار می‌رود، تبدیل می‌کند. در اقیانوس منجمد جنوبی، گونه‌ای کریل که با نام کریل قطب جنوب شناخته می‌شود، جمعیتی با وزن تقریبی 500?000?000 تن دارد؛ وزنی دو برابر بیشتر از وزن همه انسان‌های روی زمین با هم. از این‌ها، نیمی توسط نهنگ‌ها و پنگوئن‌ها و خوک‌های دریایی و ماهیان مرکب و ماهی‌ها مصرف می‌شود و توسط رشد و زایش جبران می‌گردد. بیشتر کریل‌ها دارای الگوهای مهاجرتی در طی روز هستند؛ از این رو این امکان را برای شکارچیان نزدیک سطح آب در طی شب و شکارچیان اعماق در روز فراهم می‌آورند تا به تغذیه از آن‌ها بپردازند.

با دارا بودن جمعیتی با بیش از 650 میلیون تن وزن، کریل پر تعداد ترین جاندار روی زمین پس از پاروپایان به شمار می‌رود.

کریل ها غذای خوبی هستند? چون پروتئین و ویتامین آ فراوان دارند.در سال‌های اخیر این جانوران را به مقدار زیاد صید کرده‌اند و زیست شناسان نگران‌اند که مبادا آن‌ها را بیش از حد شکار کنند.این امر ممکن است در بقیه? جانوران دریایی از جمله بالن‌ها? که جمعیتشان به طور خطرناکی کم شده‌است? تاثیر بدی بگذارد.

طبقه بندی علمی

فرمانرو: جانوران
شاخه: بندپایان
زیرشاخه: سخت‌پوستان
رده: نرم‌زرهیان
راسته: Euphausiacea
دانا، 1852                                                                                                                                                                

مخترع هواپیما به معنی امروزی را برادران رایت می‌دانند ولی با توجه به کوشش‌های هم‌زمان دیگران، برخی این نکته را قبول ندارند. [1]

به‌هرحال کوشش برای پرواز سابقه‌ای بسیار دورتر از کار برادران رایت دارد. ذکر وسیله پروازی که با استفاده از چند پرنده ساخته شده در اساطیر ملل گوناگون شاید نخستین کوشش بشر برای طراحی هواپیما به‌شمار رود. مواردی که افرادی با بستن بال یا پارچه به‌خود برای پرواز از بلندی به پایین پریده‌اند نیز در تاریخ آمده‌است.لئوناردو داوینچی نابغه ایتالیایی طرح‌های زیادی برای وسایل پرنده (مثلاً بالگرد) از خود به‌جا گذاشته‌است.

اوتو لیلینتهال آلمانی را نخستین کسی می‌دانند که توانست با بستن بال به خود پروازی کوتاه را انجام دهد ولی چهل سال قبل از او سر جرج کایلی انگلیسی همین کار را با یک هواپیمای بی‌موتور ساخت خودش کرده بود. در سال 1809 اولین گام عملی و تاریخی انسان در زمینه‏ پرواز مکانیکی توسط جرج‏ کایلی که در واقع پدر علم هوانوردی‏ نام گرفته‌است صورت گرفت و تفکر مقاومت هوا در برابر اشیاء متحرک در آن، بعنوان عامل و محرک‏ اولیه در راه ساخت ماشینهای پرنده مورد استفاده قرار گرفت.

جرج کایلی توانست با نیروی وارد بر مقاومت‏ هوا از طریق حرکت پروانه نصب شده روی یک جسم‏ مسطح موتوردار، وزن معینی به آن جسم داده و آن شی‏ء را در هوا به جلو براند بدون اینکه سقوط کند و باین‏ ترتیب مشکل مقاومت هوا در برابر عبور اجسام از آن و نیز تئوری سقوط اشیاء سنگین‏تر از وزن هوا به زمین را آسان سازد. کایلی آزمایش‌های بسیاری را انجام داد که‏ پیشرفتهای بعدی در این آزمایش‌ها بتدریج درستی یافته‌ها و تجربیاتش را تأیید نمود. در آن روزگار به‌ویژه در وقتی که نظریه «سقوط اشیاء سنگین‏تر از وزن هوا به‏ زمین» رواج داشت کمتر کسی می‌‏توانست راز حرکت‏ یک سطح صاف را در هوا بطوریکه بتواند خودش را نگهدارد و بزمین نیفتد، دریابد.[2]

کار کایلی توسط دیگران دنبال شد و در اوایل‏ استرینگ فلو و هنسن دو کار بزرگ در زمینه ساخت هواپیما آغاز کردند. همزمان با عدم‏ کامیابی هنسن در طراحی و ساخت یک هواپیما با نیروی محرکه بخار، استرینگ فلو هواپیمای کوچکتری‏ از همین نوع را ساخت که توانست با موفقیت پرواز نماید.[2]

با این موفقیت استرینگ فلو توانست در پی تأسیس‏ انجمن هوانوردان بریتانیا در سال 1866 به این سازمان‏ بپیوندد. وی بخاطر طراحی و ساخت موتور هواپیما از نوع سبک با قوه محرکه بخار برنده جایزه گردید.[2]

در اواخر سده نوزدهم و اوایل سده بیستم کوشش برای ساخت هواپیمایی که قابل کنترل باشد (یعنی به خواست خلبان به چپ و راست و پائین و بالا برود) در فرانسه و آمریکا شدت گرفت. اولین پرواز کنترل شده به نام برادران رایت ثبت است. آنها این کار را در 17 دسامبر 1903 کیتی هاوک در کارولینای شمالی به طور آزمایشی انجام دادند و در سال 1905 هواپیمای آنان (پرنده? رایت 3) کاملا تحت کنترل بود و می‌توانست به طور پایدار پرواز کند.[2]

ترابری هواپیمائی کشوری از سالهای بعد جنگ جهانی اول رو به رشد نهاد تا آنجا که دهه بعد جنگ جهانی دوم (بین سالهای 1955-1946) سالهائی بوده‌اند که هواپیماها مهم‌ترین وسیله سفر و جابجایی بشمار می‏رفته‌اند.[2]

تاریخچه 

در گذشته دستگاه‌های مختلف مکانیکی ساده‌ای مثل خط‌کش محاسبه و چرتکه نیز رایانه خوانده می‌شدند. در برخی موارد از آن‌ها به‌عنوان رایانه قیاسی نام برده می‌شود. البته لازم به ذکر است که کاربرد واژه? رایانه آنالوگ در علوم مختلف بیش از این است که به چرتکه و خطکش محاسبه محدود شود. به طور مثال در علوم الکترونیک، مخابرات و کنترل روشی برای محاسبه مشتق و انتگرال توابع ریاضی و معادلات دیفرانسیل توسط تقویت کننده‌های عملیاتی، مقاومت، سلف و خازن متداول است که به مجموعه? سیستم مداری Analog Computer گفته می‌شود [3]. چرا که برخلاف رایانه‌های رقمی، اعداد را نه به‌صورت اعداد در پایه دو بلکه به‌صورت کمیت‌های فیزیکی متناظر با آن اعداد نمایش می‌دهند. چیزی که امروزه از آن به‌عنوان «رایانه» یاد می‌شود در گذشته به عنوان «رایانه رقمی (دیجیتال)» یاد می‌شد تا آن‌ها را از انواع «رایانه آنالوگ» جدا سازند.

به تصریح دانشنامه انگلیسی ویکی‌پدیا، بدیع‌الزمان ابوالعز بن اسماعیل بن رزاز جَزَری (درگذشته? 602 ق.) یکی از نخستین ماشین‌های اتوماتا را که جد رایانه‌های امروزین است، ساخته بوده‌است. این مهندس مکانیک مسلمان از دیاربکر در شرق آناتولی بوده‌است. رایانه یکی از دو چیز برجسته‌ای است که بشر در سده? بیستم اختراع کرد. دستگاهی که بلز پاسکال در سال 1642 ساخت اولین تلاش در راه ساخت دستگاه‌های محاسب خودکار بود. پاسکال آن دستگاه را که پس از چرتکه دومیت ابزار ساخت بشر بود، برای یاری رساندن به پدرش ساخت. پدر وی حسابدار دولتی بود و با کمک این دستگاه می‌توانست همه اعدادشش رقمی را با هم جمع و تفریق کند.[4]

لایبنیتز ریاضی‌دان آلمانی نیز از نخستین کسانی بود که در راه ساختن یک دستگاه خودکار محاسبه کوشش کرد. او در سال 1671 دستگاهی برای محاسبه ساخت که کامل شدن آن تا 1964 به درازا کشید. همزمان در انگلستان ساموئل مورلند در سال 1673 دستگاهی ساخت که جمع و تفریق و ضرب می‌کرد.[4]

در سده? هجدهم میلادی هم تلاش‌های فراوانی برای ساخت دستگاه‌های محاسب خودکار انجام شد که بیشترشان نافرجام بود. سرانجام در سال 1875 میلادی استیفن بالدوین نخستین دستگاه محاسب را که هر چهار عمل اصلی را انجام می‌داد، به نام خود ثبت کرد.[4]

از جمله تلاش‌های نافرجامی که در این سده صورت گرفت، مربوط به چارلز ببیج ریاضی‌دان انگلیسی است. وی در آغاز این سده در سال 1810 در اندیشه? ساخت دستگاهی بود که بتواند بر روی اعداد بیست و شش رقمی محاسبه انجام دهد. او بیست سال از عمرش را در راه ساخت آن صرف کرد اما در پایان آن را نیمه‌کاره رها کرد تا ساخت دستگاهی دیگر که خود آن را دستگاه تحلیلی می‌نامید آغاز کند. او می‌خواست دستگاهی برنامه‌پذیر بسازد که همه عملیاتی را که می‌خواستند دستگاه برروی عددها انجام دهد، قبلا برنامه‌شان به دستگاه داده شده باشد. قرار بود عددها و درخواست عملیات برروی آن‌ها به یاری کارت‌های سوراخ‌دار وارد شوند. بابیچ در سال 1871 مرد و ساخت این دستگاه هم به پایان نرسید.[4]

کارهای بابیچ به فراموشی سپرده شد تا این که در سال 1943 و در بحبوحه جنگ جهانی دوم دولت آمریکا طرحی سری برای ساخت دستگاهی را آغاز کرد که بتواند مکالمات رمزنگاری‌شده? آلمانی‌ها را رمزبرداری کند. این مسئولیت را شرکت آی‌بی‌ام و دانشگاه هاروارد به عهده گرفتند که سرانجام به ساخت دستگاهی به نام ASCC در سال 1944 انجامید. این دستگاه پنج تنی که 15 متر درازا و 2?5 متر بلندی داشت، می‌توانست تا 72 عدد 24 رقمی را در خود نگاه دارد و با آن‌ها کار کند. دستگاه با نوارهای سوراخدار برنامه‌ریزی می‌شد و همه? بخش‌های آن مکانیکی یا الکترومکانیکی بود.[4]