قانون انبساط و انقباض بیان می کند که : افزایش دما باعث افزایش حجم مواد و کاهش دما سبب کاهش حجم آن ها می شود. بنابراین وقتی حجم ماده ای در اثر گرم شدن افزایش یابد می گوئیم منبسط شده است. و وقتی حجم آن در اثر سرد شدن کاهش یابد، می گوئیم منقبض شده است.

چگونگی درجه بندی کردن دما سنج: مخزن دما سنج را در ظرف یخ در حال ذوب شدن می گذارند. در این حالت سطح مایع دماسنج در هر نقطه ای که قراربگیرد به عنوان صفر در نظر می گیرند و سپس مخزن دماسنج را در بخار آب جوش و فشار هوای کنار دریا قرار می دهند.
در این حالت سطح مایع درون لوله ی دماسنج در هر نقطه ای که قرار بگیرد آن نقطه را به عنوان 100 در نظر می گیرند. سپس فاصله ی بین صفر تا 100 را به 100 قسمت مساوی تقسیم می کنند و بر هر قسمت را یک درجه می نامند. این نوع درجه بندی را مقیاس سلسیوس می گویند.
سلیسیوس نام مخترع این نوع درجه بندی دما سنج است. نام دیگر این نوع درجه بندی سانتی گراد است. سانتی گراد به معنای صد بخشی است.
قانون انبساط و انقباض یک قانون علمی است. بعضی از قانون های علمی استثنا هم دارند. به جز آب مواد دیگری هم وجود دارند که بر خلاف قانون انبساط و انقباض رفتار می کنند
اما نقش و اهمیت این مواد در زندگی و طبیعت به اندازه آب نیست.

انبساط مواد گوناگون : در اطراف ما مواد گوناگونی وجود دارند. این مواد دارای ویژگی ها و حالت های متفاوتی هستند. حالت ها و ویژگی های هر ماده به ساختار مولکولی و اتمی آن ماده مربوط می شود.