طاووس نام دو گونه از پرندگان است که جنس نر آن پرهای بسیار زیبایی به‌ویژه در ناحیه دم دارد. این دو گونه عبارت‌اند از طاووس هندی با نام علمی (Pavo cristatus) و طاووس سبز Pavo muticus.

طاووس هندی بومی هند، پاکستان و سری‌لانکا است و پرنده? ملی هند به‌شمار می‌رود. و طاووس سبز که پرنده‌ای در معرض انقراض است بومی شرق میانمار تا جاوه است. درازی آن به 2?30 متر می‌رسد. جانور نرینه بیش تر پرهایش را برای زیبایی خود می‌گستراند تا در برابر جانور مادینه خود - که گونه پرهای زیبایی ر ندارد- خودنمایی کند. این پرنده بانگ بلند و گوش خراشی دارد و از پرندگان دانه و میوه‌خور است.

ویژگی

این جانور را پرنده هزار چشم هم خوانده‌اند ولی در واقع طاووس فقط 160 چشم دارد و هرآینه آرمان از این چشم همان نقش و نگار آبی، قهوه‌ای و طلایی است که در دم طاووس نر در موقعی که چتر می‌زند، مانند چشمهایی باز دیده می‌شود. این جانور تنها ریختی زیبا دارد و بسیار بدآواز بوده و گوشتش هم که مانند چرم سفت است و خوردنی تیست. طاووس یک جانور اجتماعی است و چنان چه شماری طاووس در یک جا نگهداری شود در کمال صلح و صفا به سر می‌برند و تنها در هنگام جفت‌گیری شاید با طاووس‌های نر دیگر درگیری باهم پیدا کنند.

طاووس نر بزرگ‌تر و زیباتر از طاووس ماده است. چرا که ماده آن پرهای پُر نقش و نگار ندارد و نمی‌تواند دمش را مانند طاووس نر باز کند. بهترین حالت طاووس هنگامی است که چتر می‌زند و بشکوه می‌خرامد. این چتر زدن و خرامیدن بی هوده نیست. با این کار طاووس نر می‌خواهد مورد توجه طاووس ماده باشد. پس از پایان جفت‌گیری که معمولاً در فصل بهار است طاووس نر کمتر به خودنمایی پرداخته و تنها در مواردی محدود به نشان دادن پر و بال‌های خود بسنده می کند.

زادآوری

طاووس‌ها سالی یک بار تخم می‌گذاردند و شمار تخم‌ها بیش تر 6 تا 10 عدد می‌باشد. رنگ آن سفید حنایی بوده و روی آن نقطه‌های خاکستری رنگ دیده می‌شود. حجم تخم طاووس کمی بزرگ‌تر از تخم‌مرغ بوده و وزن آن در حدود 110 تا 150 گرم می‌باشد. میزان تخم‌گذاری طاووس‌ها بستگی به درجه حرارت و آب و هوای محیط دارد به طوری که بسیاری از طاووس‌ها در نواحی گرم حتی بیش‌تر از 25 تخم در سال می‌گذارند، در صورتیکه در نواحی سردسیر این تعداد به حداقل خود تقلیل می‌یابد.

بعد از تخم‌گذاری چنانچه طاووس ماده محیط لانه خود را در جایی ساکت و امن حس نماید، بر روی آن‌ها می‌خوابد ولی به محض اینکه حیوان احساس صدا و ناراحتی‌های دیگر بنماید از جای خود برخاسته و تخم‌ها را بی‌سرپرست باقی می‌گذارد و برگرداندن مجدد طاووس ماده به حالت اولیه کاری مشکل و در اکثر اوقات غیرممکن است. چنانچه طاووس روی تخم‌ها بنشیند بعد از 30 روز جوجه‌ها از تخم خارج می‌شوند. جوجه‌های طاووس پس از تولد از کرک‌های لطیف و زرد رنگی پوشیده شده‌اند که هیچگونه وجه تشابهی بین آن‌ها و پدر و مادرشان وجود ندارد. اولین تغییر در جوجه طاووس‌های نر ظاهر می‌شود به طوری که بعد از گذشت چند روز جوجه‌ها تغییر رنگ داده و حتی دارای چتر کوچکی می‌شوند.

                                                                                                        طبقه‌بندی علمی
فرمانرو: جانوران
شاخه: طنابداران
رده: پرندگان
راسته: ماکیان‌سانان
تیره: قرقاولیان
زیرخانواده: Phasianinae
سرده: Pavo                                                          

   طاووس در پارک ملی بمبئی هندوستان.