مُروارید یا دُر، گوهری است معمولاً سفید و درخشان که در اندرون برخی از نرم‌تنان دوکفه‌ای مانند صدف مروارید به وجود می‌آید.
وقتی جسمی خارجی مانند ذره‌ای شن بین صدف و پوسته او قرار بگیرد جانور لایه‌هایی مرکب از ماده آلی شاخی کونچیولین و بلورهای کلسیت یا آراگونیت را به دور جسم خارجی ترشح می‌کند. از این لایه‌های هم‌مرکز رفته رفته مروارید شکل می‌گیرد.مروارید با جنس دیواره درون صدف یکسان است. شکل مروارید اغلب نزدیک به کره است هرچند به شکل‌های دیگر مانند گلابی و دکمه و حتی شکل‌های نامنظم هم دیده می‌شود. درشتی آن به درشتی دانه خشخاش تا تخم کبوتر است. رنگ مروارید اغلب سفید است ولی ممکن است به رنگ‌های صورتی و زرد و سبز و آبی و قهوه‌ای و سیاه نیز دیده شود. در خلیج فارس و اقیانوس هند و استرالیا صید می‌شود. در قرن بیستم پرورش مروارید نیز رایج شد. برای تهیه مروارید پرورشی (که گاه مروارید مصنوعی نیز نامیده می‌شود) با سوراخ کردن پوسته صدف، یک قطعه مروارید بسیار کوچک را در درون صدف قرار می‌دهند تا جانور لایه‌هایی به دور آن ایجاد کند.

                                                                                                  گردنبندی از مروارید سفید                          

مروارید در ایران

رضا طاهری در کتاب از مرواید تا نفت به شرح کارنامه اقتصادی مروارید در خلیچ فارس می پردازد. و فروش بالای مروارید را بیان‌گر اهمیت مروارید در زندگی ساحل نشینان خلیج‌فارس می داند. با گزاره‌ای دیگر می‏توان گفت: مروارید درگذشته نقش استراتژیکی‌نفت را درخلیج فارس به‌عهده داشته‏ است. تاریخ مروارید و صید مروارید نوشته نشده ‏است اما از دوران هخامنشیان مروارید صید می ‏شده‏ است. درنوشته‌ها و ادبیات ایرانی هزارساله اخیر شاعران و نویسندگان ایرانی بسیار به صید مروارید اشاره شده‌است. استخری در قرن چهارم در کتاب مسالک الممالک بیان می‏کند که مرواریدها را از سواحل خلیج فارس به داخل کشور می‏ب ردند و مروارید خلیج فارس بی ‏همتا است . ابوعبدالله ادریسی در نزهه المشتاق که در قرن ششم نوشته‎شده‎است به شرح روش سنتی صید مروارید در خلیج فارس می‏ پردازد: «در این خلیج همه مکان‎های غواصی وجود دارد، مکان‏ های غواصی سیصد مکان مورد توجه است که همه آن ها معروف و مشهورند.» و ابوعبدالله ادریسی در همان کتاب ذکر می کند:«غواصی در سرزمین ایران نوعی صنعت است که آموخته می‏شود و در آموزش آن پول فراوانی خرج می‎گردد. و آن به این‏گونه‎است که آن‏ها خارج کردن نفس از گوش را تمرین می‏کنند و می‏آموزند تا جایی که یک مرد در آغاز یادگیری‏اش دچارگوش درد می‏شود و از گوش‏هایش ماده‏ای جاری می‏شده و پس از آن معالجه‏کرده و آن را از درد و ملامت تبری می‏بخشند. گران‏ترین غواص کسی است که بیش از همه در زیر آب بماند.»[1]